Η λίστα ιστολογίων μου

Τρίτη 8 Ιουνίου 2010

ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΠΟΥ ΜΟΥ ΣΤΕΛΝΟΥΝ (ΜΑΡΙΑ ΚΟΡΔΑΤΟΥ)

Η ΠΟΛΗ
.
Η πόλη δε θα αντέξει
Τόσες ανασκαφές
Τόσες αλλαγές
Τόσες πορείες πάνω της
Τόσα νερά υπόγεια
υποθαλάσσιες αρτηρίες
και εκσκαφές αναμνήσεων
Τόσα δηλητήρια
κι αυτοκίνητα να φεύγουν
και να έρχονται δίχως διέξοδο
και φωνές και παρακλήσεις
Και τραίνα και εκτροχιασμούς
πάνω στο σώμα της
για ένα κέρμα
για ένα φως που έσβησε
για ένα μήνυμα που δεν ελήφθη
Η πόλη είσαι εσύ
Πόσο να αντέξεις
.
Μαρία Καρδάτου/ Αβλαβής διέλευση/ Νεφέλη 2009
.
ΛΑΘΡΟΜΕΤΑΝΑΣΤΗΣ
.
Νεκρά είδωλα στον καθρέφτη
Φωτογραφίες νεανικών χαμόγελων
Ντουλάπια κλειστά ερμητικά
Παιχνίδι για μένα να παραβιάσω
το μυστικό τους
Να διαλύσω τις τακτοποιημένες
επιθυμίες τους
βαζάκια μαρμελάδας
Να χαλάσω τη σειρά τους
Όπως βάναυσα άλλοι
στιγμάτισαν εμένα
Στους καναπέδες το ελαφρύ βούλιαγμα
από κορμιά αγκαλιασμένα
Απαλό το χάδι της πετσέτας
που άγγιζε τη γύμνια τους
Ίχνη στο πάτωμα υγρών πελμάτων
Λαθρόβιος κυνηγημένος
να τρυπώσω ψάχνω στη θαλπωρή
έστω για μια νύχτα
Φορώ τον οίκτο ρούχο δανεικό
του σπιτιού που παραβίασα
τη σιγουριά του
.
Μαρία Καρδάτου/ Αβλαβής διέλευση/ Νεφέλη 2009
.
Η ταπεινή μου γνώμη: Τα ποιήματα μοιάζουν να εσωκλείουν άγχος, πάθος και μελαγχολία.

ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΠΟΥ ΜΟΥ ΣΤΕΛΝΟΥΝ (ΜΕΛΙΤΑ ΤΟΚΑ ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΥ)

ΑΠΟΙΚΙΑ ΚΟΧΥΛΙΩΝ
.
Η βροχή σχεδιάζει σχήματα
που ψάχνουνε το κενό τους
κι' επιδεινώνει τη μάχη των ημερών
με την αγωνία της νύχτας.
Αντέχεις στη δοκιμασία,
σημάδεψε τα κομψά πόδια σου,
ως τους ανεμοδείκτες σκαρφαλώνανε
για εντελβάις.
Κι' ο πόνος,
τι αγκάθι αιχμηρό βγάζει από το άνθος του,
τι δηλητήριο εκτοξεύει από το στόμα του.
Οι μέρες φεύγουνε-φεύγουνε
κατά την άνοιξη,
με γύψινα φτερά τα χελιδόνια της
δεν καθρεφτίζονται στον αγέρα.
Και η μεγάλη πλατεία της Σελήνης
κρύσταλλο σκοτεινό
από τις παραμορφωμένες ημέρες.
Μόνο οι λέξεις σου,
αποικία κοχυλιών από ασήμι και φως
στο βυθό της καρδιάς μου αρμενίζουν.
.
Μελίτα Τόκα Καραχάλιου/ αποικία κοχυλιών/ Αρμός 2008
.
Ποτέ-Πάντα
.
Κάθε στιγμή πεθαίνεις.
Κάθε στιγμή ξαναγεννιέσαι.
Διαφορετικός
Ποτέ ο ίδιος.
Μέσα σου κουβαλάς ουσία
από πολλούς εαυτούς.
Ανεξερεύνητους, άγνωστους.
Φανταστικά ωραίους.
Ενώ στον καθρέφτη του Χρόνου,
σαν βουερός ποταμός,
ρέουν οι λέξεις σου διαυγείς.
Αναλλοίωτες ζουν,
αντανακλώντας πάντα
τους ίδιους ήχους,
το ίδιο ρίγος.
.
Μελίτα Τόκα Καραχάλιου/ αποικία κοχυλιών/ Αρμός 2008
.
Η ταπεινή μου γνώμη: Ποίηση συχνά με υπαρξιακό περιεχόμενο και κάποτε άγχος.

Δευτέρα 7 Ιουνίου 2010

ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΠΟΥ ΜΟΥ ΣΤΕΛΝΟΥΝ (ΚΩΣΤΑΣ ΧΕΛΜΟΣ)

ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ
.
Σπαταλήσαμε χρόνο πολύτιμο
σε θέματα μικρά και ασήμαντα,
σε χρησμούς μαντείων που διαψεύστηκαν,
σε κάποιες διφορούμενες μαρτυρίες
και στις αναρίθμητες ονομασίες αστερισμών.
Τώρα με απλές και εύκολες φράσεις
και με το αίσθημα του επίγοντος
πρέπει να καλύψουμε τις ανάγκες μας
και να τα φέρουμε όλα κοντά στην καρδιά μας.
Ο πόνος να ξαναγίνει πόνος
οι λυγμοί, να ξαναγίνουν λυγμοί
κι' ένα φωτοστέφανο σιωπής και αγάπης
να εξαγνίσει τα δικά μας αμαρτήματα...
.
Κώστας Χελμός/ Τα Χορικά/ λεξίτυπον 2009
.

ΤΟ ΣΧΟΙΝΙ ΤΗΣ ΑΥΛΗΣ
.
Τούτο το σχοινί στην αυλή μας
δεν θέλω να το πειράξει κανένας.
Εδώ άπλωνε η μητέρα την μπουγάδα της.
Εμείς απλώνουμε τις μνήμες,
την κουρασμένη ψυχή και τα ρούχα μας
που τα μούσκεψε ο φετινός χειμώνας.
Άσε, που τα βράδια μαζεύονται τα περιστέρια
να προσκυνήσουν στους μικρούς ναούς
που χρόνια τους έχτιζε η μητέρα
στα παιδικά μας στήθη... Και τότε
φουσκώνει μέσα μου η αγάπη,
όπως ένας μεγάλος ποταμός.
Γκρεμίζει το φράγμα του σκότους
και σκεπάζει τον κόσμο με φως.
.
Η ταπεινή μου γνώμη: Όπως στην προηγούμενη ανάρτηση. Επίσης νοσταλγική Θύμηση του παρελθόντος με δόσεις μελαγχολίας και διακριτική θρησκευτικότητα.

ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΠΟΥ ΜΟΥ ΣΤΕΛΝΟΥΝ (ΚΩΣΤΑΣ ΧΕΛΜΟΣ)

Ο ΠΟΙΗΤΗΣ
.
Όταν η μάχη τελείωσε
Οι στρατιώτες έτρεξαν στο ποτάμι,
να πλύνουν τα χέρια τους, να ξεδιψάσουν.
Γράψανε γράμματα στους δικούς τους
κι' όταν η νύχτα και πάλι
κρέμασε τα μαύρα της κρέπια,
με τα όπλα τους να καπνίζουν ακόμη
ξεκίνησαν, βέβαιοι, για νέους θριάμβους
Πίσω τους έμεινε ο ποιητής. Μόνος του.
Μ' ένα θαμπό φαναράκι, να μετράει νεκρούς.
Να φροντίζει τους πληγωμένους.
Μόνος του.
.
Κώστας Χελμός/ Χρώματα Σχήματα/ λεξίτυπον 2009
.
ΝΑ ΜΗΝ ΞΕΧΑΣΕΙΣ
.
Ξεχάσαμε το παράθυρο ανοιχτό
και μπήκε η πανσέληνος στο δωμάτιο.
Αθόρυβα κι΄όπως ο κλέφτης
μας λήστεψε τα όνειρα και τις ελπίδες.
Όμως, εσύ να μην ξεχασεις το πρωί
να ποτίσεις τα λουλούδια στον κήπο.
Να ρίξεις λίγο νερό στην αυλή,
να μη σηκώνεται και μας πνίγει η σκόνη.
.
Κώστας Χελμός/ Χρώματα Σχήματα/ λεξίτυπον 2009
.
Η ταπεινή μου γνώμη: Όπως πάντα απλός, κατανοητός και ουσιαστικός.

Πέμπτη 3 Ιουνίου 2010

ΝΗΣΙ ΑΠΟ ΕΛΑΦΡΟΠΕΤΡΑ/ ΝΑΤΑΣΑ ΚΕΣΜΕΤΗ/ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ

Καλογραμμένο με πλούσια και εύστοχη γλώσσα και γλαφυρή και πιστή σκιαγράφηση και περιγραφή χαρακτήρων και εικόνων, που μοιάζουν να αναδύονται αποσπασματικά από τη μνήμη τής συγγραφέως και έχουν συναισθηματική θέρμη και γλυκύτητα, και περιγράφουν τα όντα «κατατετμημένα», άλλοτε σφαιρικά και άλλοτε ελλειπτικά, ενώ απαιτείται η δική μας συμπληρωματική συνεισφορά.

Εμβριθείς παρατηρήσεις και σκέψεις, με αξιοσημείωτη συντομία και συχνά υπαινικτικά, παρεμβάλλονται μέσα σε αφηγήσεις και περιγραφές, φτιάχνοντας ένα καλοδουλεμένο μίγμα.

Τις περισσότερες φορές το επίκεντρό της είναι μέρη ή πρόσωπα και συμπεριφορές τους, και από εκεί ξετυλίγεται το νήμα τής αφήγησης, επιδιώκοντας το «βύθισμα» του αναγνώστη σε αυτή και χρησιμοποιώντας μια σχετικά χαλαρή πλοκή, συχνά επιδιώκεται η συγκίνηση, ενώ η εμφάνιση της κυρίας Νηρού στα αφηγήματα, τα ενοποιεί, δίνοντας την αίσθηση ότι αναφέρονται σε πρόσωπα γνωστά μεταξύ τους. Σε αυτό συνεισφέρει και η ακριβής και εύστοχη χρήση της γλώσσας και, γενικά, οι μεγάλες καλοδουλεμένες και σύνθετες προτάσεις της. Κάποιες φορές η αφήγηση πραγμάτων και γεγονότων, που μοιάζουν να έχουν συγκαλυμμένο βιωματικό χαρακτήρα, τη συνεπαίρνει τόσο πολύ, που η συναίσθηση του παρατηρητή αναγνώστη ατονεί και απαιτείται προσεκτική ανάγνωση από μέρους του για να παρακολουθήσει την αφήγηση. Αυτό όμως από την άλλη μεριά «ζεσταίνει» και «ζωντανεύει» το κείμενο, δίνοντάς του ένα ιδιαίτερο ύφος. Γίνεται έτσι ξαφνική αναφορά προσώπων που δεν έχουν ενσωματωθεί νωρίτερα στην αφήγηση, όσο και παράπλευρων στοιχείων, καταστάσεων ή γεγονότων, που δε συνδέονται άμεσα με αυτή. Βέβαια συνεισφέρουν και συνδέονται με τη διαμόρφωση τού κλίματος και του ύφους που σαφώς πετυχαίνεται δεξιοτεχνικά από μια έμπειρη συγγραφέα. Κατά την ταπεινή μου γνώμη το έργο δεν πρέπει να αναγνωστεί με την έννοια της αυστηρής λογικής προσήλωσης, αλλά της συνολικής αισθητικής προσέγγισης, χωρίς βέβαια να θέλω να πω ότι ξεφεύγει από την ρεαλιστική πραγματικότητα.

Η δομή της άλλοτε είναι σχετικά ταξινομημένη, καθώς περιφέρεται άμεσα γύρω από το θέμα της (π.χ. στο «Σούσα η ξενοδόχα»), μα συχνότερα είναι πιο ελεύθερη, με τις «αφηγηματικές ψηφίδες» πιο ευδιάκριτες (π.χ στο «Η κυρία Νήρου»), ενώ σπανιότερα έχει μια απόλυτα ξεκάθαρη πλοκή και κατεύθυνση (π.χ στο «Τροφώς»).

Κάποτε χρησιμοποιούνται εγκιβωτισμένες ιστορίες (π.χ σελ169, αλλά και αλλού με συντομότερη έκταση, π.χ σελ197), άλλοτε μυθολογικές αφηγήσεις (π.χ στο «Καμωμένα από νηρίτη»), κάποτε αναφορές σε συγγραφείς ή πράγματα ή τεκταινόμενα του παρελθόντος -αναδεικνύοντας την ευρυμάθεια της συγγραφέως-, ενώ αλλού παρατηρούμε τον αυτοσαρκασμό των ηρώων (π.χ στο «Καμωμένα από νηρίτη»). Αυτά προσφέρουν ποικιλία στην αφήγηση και κινούν το ενδιαφέρον.

Η συγγραφέας συχνά χειρίζεται με δεξιοτεχνία τον μονόλογο, ο οποίος δε μας οδηγεί ποτέ σε ανία, λόγω της αφηγηματικής της ευρηματικότητας και πρωτοτυπίας, τόσο τεχνικά (π.χ με τη χρήση υπονοούμενων, παρηχήσεων, ευρηματικού και ποικίλου λεξιλογίου, ζωντανών περιγραφών, γλαφυρών ψυχογραφιών κ.ά), όσο και θεματικά (με πρωτότυπες ιστορίες, ρεαλιστικούς αλλά και αξιοπρόσεκτους χαρακτήρες, χιούμορ, πλοκή όχι μεν αγωνιώδη, αλλά ενδιαφέρουσα κ.ά). Τα κείμενά της διακατέχονται από το πάθος της να διηγηθεί όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα, που ξεχύνονται χειμαρρώδη, δίνοντας την αίσθηση ότι το μυαλό της Νάτασας Κεσμέτη δε θα στερέψει ποτέ από αφηγήσεις.

Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό INDEX τεύχος 38

ΚΟΝΣΕΡΤΟ ΣΤΗ ΔΡΕΣΔΗ/ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΙΔΗΡΑ/ ΝΕΦΕΛΗ

Η ποίηση τής Αγγελικής Σιδηρά, περιγράφοντας ψυχικές καταστάσεις, μας θυμίζει τα ενδεχόμενα τους συνειρμούς και τους υπαινιγμούς που πηγάζουν και απορρέουν από τα πράγματα και την κάθε λεπτομέρεια ή συμπεριφορά. Επικεντρώνει την προσοχή μας σε κάθε σημείο, που μπορεί και να ξεφύγει άμεσα από την αντίληψή μας, το όποιο ασκεί ουσιαστική επιρροή στα συναισθήματα και στις διαθέσεις μας (π.χ «Παλιά οργαντίνα» σελ17).

Ουσιαστικά μας κάνει να ατενίζουμε τα σημαντικά ή ασήμαντα γεγονότα μέσω του μικρόκοσμου των φαινομενικά αδιάφορων και συχνά απαρατήρητων πραγμάτων και κινήσεων, με τις συνεκδοχές που αυτά υποδηλώνουν και έχουν διαφορετική σημασία και ιδιαιτερότητα για κάθε άτομο. Κάθε γενικότερη κατάσταση συνήθως εφορμείται από ένα κεντρικό τραγικό ή απλώς σημαδιακό γεγονός και παρουσιάζεται σαν άθροισμα στιγμών (π.χ «Πόντο πόντο αφουγκράζομαι/ κιόλας τον ερχομό σου.», «Πλέκοντας και περιμένοντας» σελ53).

Ξαφνιάζει με τις επιλογές των απορρεόντων νοημάτων της και τον χειρισμό απρόβλεπτων μεταφορών και, τις περισσότερες φορές, τα θέματά της είναι απροσδόκητα, όσο και οι συνεπαγωγές της. Μέσω δηλαδή κάποιων πραγμάτων που κάποιος άλλος δε θα τους έδινε καμία σημασία, οδηγείται αναπάντεχα σε φαινομενικά άσχετα συμπεράσματα, που εντούτοις τα δένει δημιουργικά και πετυχημένα. Έτσι χρησιμοποιώντας απλά εκφραστικά μέσα και μια γλώσσα λιτή και άμεση, αποδίδει την άλλη εκδοχή των, πολλές φορές άψυχων, πραγμάτων -αλλά όχι μόνο-, την καθαρά ανθρώπινη και ανθρωποκεντρική. Ψάχνει πίσω από τα «μικρά» πράγματα αναδεικνύοντας κρυμμένες σημασίες και ερμηνείες.

Τα άτομα πληγώνονται από τα γεγονότα και είναι αδύναμα να αντιδράσουν, παρά μόνο βυθίζονται στη θλίψη, καθώς κάποιες στιγμές μοιάζουν να αφήνονται στις καταστάσεις και τις συνθήκες (π.χ «Άγνοια» σελ64). Αυτό όμως τα κάνει βαθιά ανθρώπινα, ευαίσθητα και πλημμυρισμένα με αγάπη, ενώ τα παιδιά και η παιδικότητα, μας γεμίζουν τρυφερότητα (σελ54), μας αποσπούν στον κόσμο τους και μας κάνουν να ξεχνούμε τη φθορά (σελ52).

Ο θάνατος παρουσιάζεται σαν αναπότρεπτο γεγονός (π.χ σελ13, σελ54) ή σαν τετελεσμένο (σελ48), ανεξέλεγκτος, που γεννά θλίψη και συγκίνηση και στενεύει τα περιθώρια τής ζωής και της ευχαρίστησης, δείχνοντας την αδυναμία των ανθρώπων μπροστά του, που μοιάζουν να τον δέχονται ανέλπιδα, απογοητευμένοι και θρηνητικοί, ενώ κάποτε το ποίημα φτάνει ως την τραγική ειρωνεία (π.χ σελ19 «Πρωτομαγιά»). Μέσα όμως από αυτόν και την απώλεια των όντων που μας οδηγεί, μα και γενικότερα από την οπτική των ποιημάτων της, αναδύεται έμμεσα μια αγάπη για τη ζωή και εντονότερα για τους ανθρώπους, που επικεντρώνεται σε κάθε λεπτομέρεια, με ευαισθησία και λεπτότητα, και προβάλλει και μας υποδεικνύει τα «μυστικά» συστατικά τής ευτυχίας, που αποτελούν τις σημασίες με τις οποίες «ντύνουν» τα όντα οι άνθρωποι. Τα ποιήματά της μας κάνουν να αγαπήσουμε τη ζωή και να μελαγχολήσουμε για το θάνατο, κάτι που τα κάνει απόλυτα ανθρώπινα. Έτσι ο πρόωρος χαμός, ένα θέμα που συχνά την απασχολεί, αντιμετωπίζεται θρηνητικά (π.χ σελ58) και σαν τραγική απώλεια, που τονίζεται μέσω τής μνήμης, και αντιπαραβάλλεται με τις χαρές και την ομορφιά τής ζωής, ενισχύοντας την αγάπη μας γι’ αυτή. Ο θάνατος έτσι εναλλάσσεται με τη σαγήνη, την απόλαυση και την ευχαρίστηση, οδηγώντας μας σε μια σειρά συναισθηματικών μεταβολών, δημιουργώντας ποικιλία και κινώντας μας το ενδιαφέρον, ενώ πλανιέται στα μικροαντικείμενα τής καθημερινής μας ζωής και στη σκέψη, στους συνειρμούς και τις εκδοχές αυτών («Τα πράγματά μας με τι τάξη και ησυχία/ πίστα κρατάνε των θανάτων μας τα αρχεία!» σελ35 «Αντικείμενα μέλλοντος»). Δεν φτάνει ποτέ όμως σε μελό υπερβολές, ούτε υστερίες, αλλά με μια λιτή εκ των έσω περιγραφή, αγγίζει τις πληγές, συνήθως συμμετέχουσα και συμπάσχουσα ως φίλη, συγγενής ή μνηστή, ή σαν απλός παρατηρητής.

Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό INDEX, τεύχος 39