Η λίστα ιστολογίων μου

Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2012

Ο ΥΠΝΟΣ ΤΩΝ ΑΓΑΛΜΑΤΩΝ/ ΝΙΚΟΣ ΔΙΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ/ ΚΑΛΕΝΤΗΣ 2011

Μέσα στο βιβλίο αναπτύσσονται οι υποθετικές αντιδράσεις σε μια σειρά καταστροφών και απειλών, δίνοντας έμμεσα τον παραλογισμό της σημερινής πραγματικότητας, των συμπεριφορών, των θέσεων, των κρίσεων και των συμπερασμάτων της κοινής γνώμης, των φορέων, των δημοσιογράφων και των εν είδει «διανοούμενων». Το στίγμα του βιβλίου είναι ο έμμεσος τρόπος απόδοσης μιας διαμαρτυρίας για τα τρωτά του σύγχρονου κόσμου μας. Η τεχνική αυτή είναι πιο πετυχημένη όταν πραγματοποιείται με διακριτικό ή αλληγορικό τρόπο, παρακάμπτοντας την παγίδα του διδακτισμού, ενώ βάζοντας τις απόψεις στα στόματα των ηρώων του και με τη χρήση του διαλόγου και κάποτε του αντίλογου τους δίνει ευκαμψία και τις μετατρέπει σε ενδεχόμενα. Ξεχωρίζει έτσι η διαμαρτυρία για διάφορες σύγχρονες μάστιγες όπως για την περιβαλλοντολογική καταστροφή, την αποσιώπηση και εγκατάλειψη του νοήματος των μνημείων και της ιστορίας, την κλοπή των ελληνικών αρχαιοτήτων, τον υπερβολικό και στρεβλωτικό ρόλο των μέσων μαζικής ενημέρωσης, τον θρησκευτικό φανατισμό, την ανθρώπινη πλεονεξία και φιλοδοξία και πλήθος άλλες. Πιστεύω ότι λόγω της επιδείνωσης των συνθηκών ζωής, οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντολογικών, όλο και περισσότερο η τέχνη και η λογοτεχνία ειδικότερα, θα παίρνει θέσεις και θα εκφράζει κρίσεις και αυτό –κατά την ταπεινή μου γνώμη- αποτελεί δείγμα υγιών αντανακλαστικών, περισσότερο της νεολαίας, που με βαθιά συνείδηση και ίσως αργότερα με αίσθημα αλλαγής μπορεί να ελπίζουμε ότι θα μετασχηματίσει τον κόσμο και, γιατί όχι, θα κάνει την ανατροπή. Σε καμία βέβαια περίπτωση δεν αναφέρομαι στις μεθόδους της στρατευμένης τέχνης που οδηγούν σε νέο εγκλωβισμό.
Σαν παράπλευρα στοιχεία παρουσιάζονται οι ιστορικές, κοινωνικές, ιδεολογικές, επιστημονικές και καλλιτεχνικές γνώσεις, σύντομα, χωρίς ενδελεχείς επεκτάσεις που θα «βάραιναν» το κείμενο, ενώ η ζωντάνια και η αληθοφάνεια των διαλόγων των νεαρών ηρώων του προσθέτει δροσιά, καθώς τα επικαιρικά στοιχεία μάς προσγειώνουν στη σύγχρονη πραγματικότητα, προσθέτοντας την πινελιά τους στη συνολική σύνθεση. Η γνωσιολογική έτσι συνεισφορά του κειμένου γίνεται μέσα στη λογοτεχνική σφαιρικότητά του, μια και γενικότερα οι καλοί συγγραφείς είναι λίγο απ’ όλα και «τίποτα» το συγκεκριμένο, παρά μόνο ευαίσθητοι και με ευρεία παιδεία άνθρωποι. Κάτω από τη σκιά της απειλής της καταστροφής των αγαλμάτων εκκινούνται και τονίζονται ακόμα πιο έντονα οι σημασιολογικές τους έννοιες και οι συνειρμοί με βάση τους οποίους λειτουργούν και επιδρούν στους ανθρώπους. Τα αγάλματα αυτοκαταστρέφονται μας εγκαταλείπουν, ίσως γιατί πρώτα εμείς παραβλέψαμε την αξία και το νόημά τους, διαμορφώσαμε τον κόσμο μας αγνοώντας τις έμμεσες συμβουλές τους, τους γυρίσαμε την πλάτη και στη συνέχεια έκαναν και αυτά το ίδιο.
Το λευκό είναι σύμβολο της ισοπεδωτικής απελπισίας, της νοσηρότητας, του εγκλωβισμού και της ψυχασθένειας και συνυφαίνεται με το στρεβλωτικά δηλητηριώδες -στην πραγματικότητα ζωογόνο και αναπτυξιογόνο- γάλα της ζωής. Ο συμβολισμός έτσι είναι πολυποίκιλος και επιτυχημένος.
Μια σειρά υποθετικές αντιδράσεις και προβλέψεις στη διαγραφόμενη καταστροφή, δοσμένες ηθελημένα συχνά με ειρωνική υπερβολή, κάνουν το έργο καυστικό, είναι καλοδουλεμένες και στηρίζουν επαρκώς το μύθο και τα συμπεράσματά του. Ο πανικός από την ασθένεια του ύπνου των αγαλμάτων οδηγεί άλλους στην εξαχρείωση, στον ατομισμό, στη μοιρολατρία και στο θρήνο και άλλους στην αλληλεγγύη και στην προσπάθεια ερμηνείας και κατά αυτή την έννοια το έργο γίνεται υποθετικά ψυχογραφικό και μύχιο, μια και μέσα από ακραίες μορφές και μομφές οδηγούμαστε στη σκιαγράφηση της σημερινής υπάρχουσας καταστάσεως. Άλλωστε μην ξεχνάμε ότι οι ψυχολόγοι, κατά ανάλογο τρόπο, χρησιμοποιούν τις ψυχασθένειες ως ακραίες μορφές για τη διερεύνηση των «φυσιολογικών» ανθρώπων. Ας θυμηθούμε τα συμπεράσματα του Φρόυντ.
Τα παραθέματα λογοτεχνών, φιλοσόφων και επιστημόνων που αναφέρονται ως προμετωπίδες στην αρχή των κεφαλαίων δρουν ως μια αποφθεγματική τεκμηρίωση και επέκταση του νοήματος του μύθου.
Υπάρχει μια κλιμάκωση της διαγραφόμενης απειλής και μια περιπετειώδης δράση, που ξεκινά από τα αγάλματα και τα μνημεία και εξελίσσεται σε ανθρώπινη ασθένεια και πανδημία. Έτσι ενυπάρχει η αγωνία, ο τρόμος, η απορία και οι εικασίες. Υπάρχει και το τραγικό στοιχείο αλλά ατονεί μπροστά στην αγωνία και το κείμενο κάθε άλλο παρά λυγμικό είναι. Γενικά είναι γεμάτο ευρηματικές έννοιες, υπαινιγμούς και παραλληλισμούς καταστάσεων και θεμάτων, ώστε να διατηρείται ζωντανό πέρα της πλοκής και της αγωνίας, κάνοντάς μας να σκεφτόμαστε και να προβληματιζόμαστε.
Η γραφή του είναι σύγχρονη, τόσο θεματολογικά, μα και γιατί οι πρωταγωνιστές του είναι σκεπτόμενοι νέοι, αποδίδοντας άριστα τη συμπεριφορά τους, με τη χρήση από μέρους τους του διαδικτύου, τόσο και κοινωνικά –όπως ήδη θίχτηκε-, όσο και από πλευράς της ρεαλιστικής τους γλώσσας, των εκφραστικών τους μέσων και της γρήγορης και συχνά παγκόσμιας ροής των πληροφοριών, των δρώμενων και των κρίσεων.
Η ιστορία τελειώνει με μια σειρά από απανωτούς εγκιβωτισμούς, κάτι σαφώς ευρηματικό και αγωνιώδες, καθώς η «αλήθεια» και η «πραγματικότητα» χάνονται μέσα στο βάθος του ονείρου και της μεταφυσικής και αφήνεται ένα παράθυρο συνέχειας του τρόμου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου